Koeien met hittestress nemen minder voer op en zijn minder actief om daarmee de productie van interne warmte zoveel mogelijk te beperken. Bij een gemiddelde melkkoe kan de voeropnamebeperking al snel 25% van het droge stofgehalte bedragen. Wat zichtbaar wordt in een tot 40% verminderde melkproductie. Dit verlies in melkproductie wordt echter niet uitsluitend door gedaalde voeropname maar ook door suboptimaal herkauwen en verminderde werking van het maagdarmkanaal veroorzaakt. Een groot deel van de bloedcirculatie vanuit het maagdarmkanaal wordt omgeleid naar de huid voor warmteafgifte (=koeling). Door verminderde doorbloeding wordt het maagdarmkanaal gevoeliger voor pathogenen en (endo)toxinen die een onstekingsreactie veroorzaken. Die immuunactivatie kost de koe veel extra energie, tot 3kg bloedglucose per dag. Dat betekent ongeveer 7 liter minder melkproductie per dag!
Door minder ruwvoeropname tijdens hittestress en hijgen met een verhoogde ademfrequentie stijgt de bloed pH. Het lichaam probeert die stijgende pH te compenseren door uitscheiding van bicarbonaat, waardoor minder buff erende capaciteit in het speeksel aanwezig is en de kans op pensverzuring toeneemt. Ook dit kan een immuunreactie in de pens tot gevolg hebben.
Tijdens hitte staan koeien vaak meer en langer om meer warmte af te kunnen geven aan de omgeving. De klauwen worden dus meer belast. Ook kunnen tijdens pensverzuring toxines uit de pens in het bloed worden opgenomen die de bloedvaten in de klauwen beschadigen en de opname van voedingsstoff en door hoornvormende cellen belemmeren. Voor een goede kwaliteit klauwhoorn is naast de aanvoer van voldoende voedingsstoff en ook Biotine nodig, dat door de pensbacteriën wordt geproduceerd. Is door verminderde voeropname, negatieve energiebalans of pensverzuring de aanvoer van nutriënten naar de klauwen afgenomen, dan neemt ook de kwaliteit van de klauwhoorn af en is de kans op klauwbevangenheid en/of zoolbloedingen groter. Zeker wanneer koeien langer staan.
Door verminderde voeropname en (dreigende) pensverzuring focust de immuunreactie op de pens en maagdarmkanaal en minder op de uier. De weerstand in andere organen daalt, zo ook in de uier. Ongunstig hierbij is dat de bacteriedruk in de omgeving van de dieren juist toeneemt door stijgende bacteriegroei bij hogere omgevingstemperatuur wat een grotere kans op uierontsteking betekent.
Door verminderde voeropname en (dreigende) pensverzuring focust de immuunreactie zich op de pens en maagdarmkanaal en minder op de uier. Hierdoor daalt de weerstand in de uier. In combinatie met een toenemende bacteriegroei in de omgeving door de hogere temperarturen, neemt de kans op uierontsteking toe.
Vooral bij verse koeien kan verminderde voeropname door hittestress leiden tot een hevige negatieve energiebalans. Dat tekort aan energie en een eventueel verhoogde lichaamstemperatuur vermindert de hormoonproductie en eicelkwaliteit met als gevolg kortere tochtintervallen, minder goede zichtbaarheid van tocht, lagere bevruchtingspercentages (tot 35% minder) en hogere kans op vroegembryonale sterfte.
Uit het bovenstaande blijkt dat vooral het voorkomen van hittestress bij melkkoeien middels preventieve maatregelen van groot belang is. Hiervoor verwijzen we naar de eerder samengestelde flyer over preventieve maatregelen.
Check hier 10 tips tegen hittestress!
Christien Masmeijer
Nutritionist rundvee
christien.masmeijer@voergroepzuid.nl
06 41 56 01 70