01 december 2023

?De interactie tussen Calciet-kristallen en de eiwitten bepaalt de sterkte van de schaal!?

Eischaalkwaliteit speelt een cruciale rol in het rendement van de leghennenhouder. Een verminderde kwaliteit zorgt namelijk al snel voor een afwaardering van de inkomsten. Weet jij hoe de eischaal van jouw eieren zich vormt en welke factoren hier van invloed zijn? Nutritionist pluimvee Stef Lefebure neemt je mee in het verhaal achter de eischaal! 

Jaarlijks eten we in Nederland 16 tot 18 kilogram eieren per persoon, waarbij een goede schaalkwaliteit (economisch) zeer gewaardeerd wordt! Toch is dit geen vanzelfsprekendheid. De vorming van de eischaal is een écht huzarenstukje waaraan de leghen dagelijks hard werkt. Tegelijk brengt de toegenomen productiviteit en leeftijd van leghennen ook uitdagingen met zich mee. Reden genoeg om te focussen op eischaalkwaliteit. Bij een verminderde eischaalkwaliteit ligt afwaardering van de inkomsten namelijk al snel op de loer. Gemiddeld 2-6 % van de eieren gelegd in niet-kooisystemen in Europa hebben breukproblemen. 

“Zie de eischaal als het bouwen van een muur. Ruim 95% van de eischaal bestaat uit anorganische Calciet-kristallen(” de bakstenen”) en ongeveer 3 tot 4% bestaat uit eiwitten(” het cement”)met invloed op vorm en grootte van de kristallen. De interactie tussen deze kristallen en de eiwitten bepaalt de sterkte van de schaal!”
Stef Lefebure - Nutritionist Pluimvee

 Hoe komt een eischaal tot stand? 

De vorming van de eischaal start tussen de 5 en 6 uur na ovulatie en schakelt na ongeveer 10 uur na ovulatie een versnelling hoger. Pluimveenutritionist Stef Lefebure: “In deze cruciale fase treden de meeste fouten op. Het is dus zeer belangrijk om alle randvoorwaarden zo goed mogelijk op orde te hebben.” 22 Uur na ovulatie start de eindfase van de schaalvorming, waardoor we na ongeveer 24-25 uur na ovulatie weer een ei rijker zijn! 

De eischaal weegt dan ongeveer 5-6 gram en bevat ongeveer 2,3 gram calcium. “Zie de eischaal als het bouwen van een muur. Ruim 95% van de eischaal bestaat uit anorganische Calciet-kristallen( “de bakstenen”) en ongeveer 3 tot 4% bestaat uit eiwitten (“het cement”)die de vorm en grootte van de kristallen bepalen. De interactie tussen deze kristallen en de eiwitten bepaalt dus sterkte van de schaal!” Aldus Stef Lefebure. Een gelijke eischaaldikte betekent daarbij dus niet direct dat de schaalsterkte ook gelijk is. 

Wat heeft invloed op eischaalkwaliteit? 

De schaalsterkte hangt sterk af van invloeden op de vorming van zowel de eiwitten als de kristallen in de eischaal. Een cruciale rol speelt uiteraard het Calcium-metabolisme. Lefebure: “Dit metabolisme is een zeer interessant samenspel-hormonaal gestuurd- van de calciumopname uit de darm tot de calciumopslag in het botweefsel ( toename botmassa), de calciummobilisatie vanuit het botweefsel( afname botmassa) én vervolgens de afzet in de eischaal.” 

Eieren leggen is topsport 

Als voorbeeld : Tijdens de menopauze verliest een vrouw zo’n 10% van haar botmassa. Een leghen zit vrijwel continue in dit proces, waarbij de hen “in” en “uit” de menopauze gaat omdat de botmassa continu wijzigt in de tijd. Lefebure: “Zo is het leggen van eieren échte topsport, die uiteindelijk -bij 500 eieren- leidt tot een totale calciumafzet van 1.15 kg in de eischalen via een totale opname van 2.5 kg Calcium  ”. 

Welke factoren zijn van invloed? 

Er zijn talloze factoren die invloed kunnen hebben op de eischaalvorming en de eischaalkwaliteit. De voornaamste niet-nutritionele factoren zijn:  

  • Leeftijd: De eischaaldikte blijft grofweg hetzelfde, maar het ei-gewicht neemt toe.  
  • De genetische selectie op het maximalisering productiepotentieel.  
  • Fysiologische leeftijd: Het verouderingsproces of-anders gezegd- genetische osteoporose (botontkalking). 
  • Stressgevoeligheid door onder andere huisvesting, groepsgrootte, waterkwaliteit en hittestress (staltemperatuur-stalvochtigheid). 
  • Gezondheid: Denk bijvoorbeeld aan infectieuze bronchitis, darmgezondheid (met invloed op calcium- en fosforabsorptie), levergezondheid en toxines. 

De voornaamste nutritionele factoren zijn:  

  • De selectieve opname van nutriënten. 
  • De totale voeropname. Deze kan namelijk sterk individueel fluctueren binnen een groep. 
  • Het calcium en (verteerbaar) fosfor gehalte in het voer. 
  • De gebruikte calciumbronnen en de verhouding hiervan.  
  • Het Zuur/Base evenwicht (gestuurd via Natriumbicarbonaat). 
  • Mineralen (voornamelijk koper, zink en Mangaan). 
  • Vitaminen (voornamelijk Vitamine D ). 
  • Nutriënten met invloed op de darmgezondheid ( en dus de opname van voornamelijk Calcium) . 

Fysiologisch gezien is vitamine D, naast calcium, de voornaamste nutritionele factor met invloed op de schaalkwaliteit. Daarover meer in het volgende artikel! 


Stef Lefebure
Nutritionist Pluimvee

Afbeelding: ‘Blij met schaalkwaliteit en bevruchtingsresultaat’
18 oktober 2024

‘Blij met schaalkwaliteit en bevruchtingsresultaat’

Frank Rooijakkers werkt samen met Voergroep Zuid aan topkwaliteit broedeieren. Als het over broedeieren gaat blijven schaalkwaliteit en bevruchtingspercentage...

Afbeelding: Het verhaal achter de eischaal
08 oktober 2024

Het verhaal achter de eischaal

Dit artikel verschijnt deze maand in het vakblad van de Landsbond pluimvee België Een hoge eischaalkwaliteit is cruciaal voor het rendement van...

Afbeelding: Welkoop Echt omgebouwd naar nieuwe winkelformule!
01 oktober 2024

Welkoop Echt omgebouwd naar nieuwe winkelformule!

Na vernieuwing van de winkelformule is onze Welkoop-winkel in Echt op donderdag 26 september opnieuw feestelijk geopend. Hiermee is het de eerste van de...

Afbeelding: Agrarische Blijversaanpak Limburg van start
05 september 2024

Agrarische Blijversaanpak Limburg van start

De LLTB werkt samen met provincie Limburg aan de ‘Agrarische Blijversaanpak Limburg’, die moet leiden tot een solide toekomstperspectief voor...

Afbeelding: Hoger saldo met minder mais in rantsoen
30 augustus 2024

Hoger saldo met minder mais in rantsoen

Minder mais in het rantsoen van rosékalveren, en meer energiegrondstoffen, kan dit jaar interessant zijn. Dat bleek woensdag 28 augustus tijdens...

Afbeelding: ‘De paar procent die je inkomen bepaalt’
15 augustus 2024

‘De paar procent die je inkomen bepaalt’

Harold Wouters van den Oudenweijer over de kunst van goed hanenmanagement “Je bent afhankelijk van hoe hanen binnenkomen vanuit de opfok, maar...

Afbeelding: Voldoende vitamine D cruciaal voor transitiekoeien
13 augustus 2024

Voldoende vitamine D cruciaal voor transitiekoeien

Voergroep Zuid enthousiast over vitamine Hy-D in transitiemineralen Als één van de eerste mengvoerbedrijven verwerkt Voergroep Zuid vitamine...

Afbeelding: “Geen stal is hetzelfde”
12 augustus 2024

“Geen stal is hetzelfde”

Voor het creëren van het perfecte stalklimaat voer je vaak onbewust aanpassingen door. Wanneer het echter misgaat merk je dit direct. In dit artikel...

Afbeelding: Vetmetabolisme leghennen mogelijk van invloed op tenenpikken
12 augustus 2024

Vetmetabolisme leghennen mogelijk van invloed op tenenpikken

Mengvoerindustrie onderzoekt tenenpikken bij leghennen Voergroep Zuid heeft samen met ABZ Diervoeders, ForFarmers, Vitelia  en Trouw Nutrition...

Afbeelding: Herbal-D positief voor eischaalkwaliteit
06 augustus 2024

Herbal-D positief voor eischaalkwaliteit

Vorig artikel hebben we geconcludeerd dat Vit D een zeer belangrijk nutriënt is dat invloed heeft op de schaalkwaliteit van eieren. Met name bij oudere...

Afbeelding: Ruwvoerbalans en kwaliteit
29 juli 2024

Ruwvoerbalans en kwaliteit

Het ene jaar is het andere niet… Hoe ga je een jaar als deze (vergelijkbaar met het najaar van 2023) te lijf om voldoende voer voor het aankomende...

Afbeelding: Voergroep Zuid melkveehouders realiseren lage carbon footprint
23 juli 2024

Voergroep Zuid melkveehouders realiseren lage carbon footprint

Melkveehouders die van Voergroep Zuid voeren realiseren volgens de Kringloopwijzer een erg lage carbon footprint. Een hoge melkproductie, een goede kwaliteit...

Afbeelding: “Kijk goed naar je dieren en pik signalen op!” 🐐
16 juli 2024

“Kijk goed naar je dieren en pik signalen op!” 🐐

Afgelopen week ontvingen we een grote groep geitenhouders tijdens een studiedag volledig in het teken van: gezonde geiten voor een hoge levensproductie....

Afbeelding: Nieuwe roséstal familie Rietjens uniek in zijn soort
27 juni 2024

Nieuwe roséstal familie Rietjens uniek in zijn soort

Familie Rietjens in Nederweert heeft vorig jaar een nieuwe roséstal in gebruik genomen. De stal is uniek in zijn soort. Naast een vernuftig ventilatiesysteem...

Afbeelding: ‘Samenwerken als rode draad door het bedrijf'
17 juni 2024

‘Samenwerken als rode draad door het bedrijf'

Bij aankomst in de gezellige boerderijkeuken van Bart en Marjan Peters in Sint Anthonis zit Marjan net aan de telefoon met haar vader Wil. Wil Witlox is...

Afbeelding: Bereid je voor op de zomer!
17 juni 2024

Bereid je voor op de zomer!

Hoewel we momenteel te maken hebben met koud en nat weer, is dit hét moment om je stal en je dieren voor te bereiden op de hete zomer. Het is namelijk...

Afbeelding: In gesprek met Ingrid Swinkels-Bouw geitenspecialist bij Voergroep Zuid
11 juni 2024

In gesprek met Ingrid Swinkels-Bouw geitenspecialist bij Voergroep Zuid

Aan ‘de keukentafel’ in het kantoor van Voergroep Zuid in Deurne, vertelt Ingrid dat zij inmiddels alweer bijna 7 jaar bij Voergroep Zuid werkt....

Afbeelding: ‘Van containerbegrip naar concrete actie; hoe Voergroep Zuid duurzaamheid meetbaar maakt’
03 juni 2024

‘Van containerbegrip naar concrete actie; hoe Voergroep Zuid duurzaamheid meetbaar maakt’

Een containerbegrip is een term of omschrijving zonder duidelijk afgebakende betekenis, waarbij degene die het zegt er zelf een invulling aan kan geven....

Afbeelding: Bereid u voor op de zomer!
24 april 2024

Bereid u voor op de zomer!

Ondanks de sneeuw en hagel van de laatste dagen gaan we er toch vanuit dat de zomer op enig moment zijn intrede zal gaan doen. Zorg dat u goed voorbereid...

Afbeelding: Meer dan 111 kg vet + eiwit per geit
19 april 2024

Meer dan 111 kg vet + eiwit per geit

Familie Vermeersch uit het Belgische Beveren-Waas leert snel. Nog maar acht jaar hebben ze geiten en nu al staan ze bovenaan de ranglijst. Peter, Heidi...

Afbeelding: Kwaliteit ruwvoer verbeteren met kennispartner Groeikracht
10 april 2024

Kwaliteit ruwvoer verbeteren met kennispartner Groeikracht

Een goede ruwvoerkwaliteit in een uitgebalanceerd rantsoen bepalen in belangrijke mate het technische en financiële resultaat van een melkvee- of...

Afbeelding: 'We produceren nu meer melk uit ruwvoer en hebben gezondere geiten'
03 april 2024

'We produceren nu meer melk uit ruwvoer en hebben gezondere geiten'

Geitenhouder Ruud Kennis tevreden over rantsoenaanpassingen In het Brabantse Vessem melken Ruud Kennis en zijn ouders Kees en Ine samen zo’n 1.600...

Afbeelding: Betere prestaties en meer werkplezier met Voergroep FM!
29 maart 2024

Betere prestaties en meer werkplezier met Voergroep FM!

Onderzoek wijst uit dat muziek positieve effecten heeft op dieren. Zo blijkt dat koeien meer melk geven en dat varkens gaan kwispelen en rustig worden...

Afbeelding: We mogen trots zijn!?
29 maart 2024

We mogen trots zijn!?

Waarom Nederlandse en Belgische pluimveehouders voor velen de stip aan de horizon zijn. Nederlandse en Belgische pluimveehouders behoren tot de top...

Afbeelding: `Werk planmatig laat geen kansen voorbij gaan'
28 maart 2024

`Werk planmatig laat geen kansen voorbij gaan'

Geitenhouder Jan van de Ven uit Oirschot over teelt ruwvoer: Goed ruwvoer winnen vraagt om een planmatige aanpak en om alle kansen die zich voordoen...

Stel je vraag

 
* verplichte velden