29 augustus 2017

Water als eerste levensbehoefte

Water is het belangrijkste voedingsmiddel voor uw dieren. Voor elke liter melk die een geit produceert, is minstens drie liter water nodig. Voor hoogproductieve geiten komt dit neer op 25 liter water per dag. Een prettige bijkomstigheid is dat water verhoudingsgewijs goedkoop is. Toch gaat er nogal eens wat mis als het om water gaat.

Er mankeert nogal eens iets aan het water dat  uw dieren te drinken krijgen. Zelfs als uw dieren leidingwater krijgen. Vaak gaat het in de stal mis met de waterkwaliteit. Slecht aangelegde en vuile leidingen kunnen de waterkwaliteit danig aantasten.

De Gezondheidsdienst voor Dieren (GD) in Deventer onderzoekt jaarlijks duizenden watermonsters. En jaar op jaar komt daaruit naar voren dat drinkwater voor vee, in veel gevallen niet voldoet aan de normen voor gezond en veilig drinkwater. Ongeveer een derde van de ingezonden watermonsters krijgt na onderzoek de kwalificatie ‘minder geschikt als drinkwater’ of zelfs ‘ongeschikt’.

Jaarlijks onderzoek

Verreweg de meeste watermonsters die de GD onderzoekt, zijn monsters van water uit eigen bronnen. Het gaat hier om monsters die bij de bron zijn genomen, voordat het water de stal in gaat. Afwijkingen die de GD bij bronwater soms vindt, zijn: te hoge gehaltes aan ijzer, mangaan, natrium en H2S. Soms is ook de hardheid van het water een probleem.

Schoon water bij de ingang van de stal betekent niet altijd dat de dieren ook schoon water te drinken krijgen. Ook als bedrijven gebruikmaken van leidingwater, waarbij je mag uitgaan van een goede kwaliteit, vindt de GD bij onderzoek van in de stal genomen monsters in 30 tot 40 procent van de gevallen kwaliteitsafwijkingen.

Het leidingstelsel in de stallen speelt ook een grote rol. Dit bestaat vaak vooral uit kunststof. Pvc wordt het meest gebruikt, maar soms kom je in stallen ook goedkopere tyleenleidingen tegen. Uit onderzoek van kwaliteitszorgbedrijf Kiwa bleek enkele jaren geleden dat in tyleenleidingen de kans op het ontstaan van een zogenoemde biofilm 100 keer zo groot is als in waterleidingen van koper of roestvrijstaal. Een biofilm in een waterleiding ontstaat als bacteriën gaan groeien op vuildeeltjes die aankoeken tegen de wand van de leiding.”

Ook in pvc-leidingen ontstaat sneller een biofilm dan in koperen of roestvrijstalen leidingen, maar de kans daarop is toch de helft kleiner dan in tyleenleidingen. Er zijn veel tyleenleidingen gebruikt die niet aan minimale kwaliteitsnormen voldoen. Deze leidingen zijn poreus voor gassen, met name CO2. Hierdoor krijgt bacteriegroei in zulke leidingen veel kans. Gebruik altijd tyleenslangen met een hoge dichtheid; kwaliteitsaanduiding HD 80 of HD100. Of gebruik PP-RTC. PP-RTC of Polypropeen is een materiaal met een hoge slagvastheid en een hoog temperatuursbereik. Deze eigenschappen, gecombineerd met de chemische resistentie, maakt dat PP - Polypropeen grootschalig gebruikt wordt in o.a. de chemische industrie en waterbehandeling. Daarnaast is het materiaal goedgekeurd voor contact met levensmiddelen. PP - Polypropeen buis (PP-H en PP-R) neemt geen vocht op, is zelfs vochtafstotend en kan gebruikt worden bij temperaturen van –0°C tot +90°C.

Dode hoeken of stukken leiding die (tijdelijk) niet worden gebruikt, zijn ook risicofactoren. Als water stilstaat in een leiding, kan er ammonium ontstaan. Onder invloed van bacteriën kan deze ammonium worden omgezet in nitriet. Dat is een zeer giftige stof die ernstige gevolgen kan hebben als het water uiteindelijk toch gedronken. Verder blijkt uit praktijkonderzoek dat stukken leiding zonder dagelijkse doorstroming een broedplaats zijn voor ongewenste kiemgroei.

Waterbakken

Naast het water zelf is de bak waaruit de dieren drinken ook vaak een bron van besmetting. De waterbak regelmatig (minimaal één keer per week) schoonmaken is dan ook een aanrader.

Test zelf de waterkwaliteit

Het periodiek laten onderzoeken van een watermonster uit de stal heeft maar een beperkte waarde. Het is een momentopname. Ook al is de uitslag gunstig, een week later kan de waterkwaliteit in de stal drastisch zijn veranderd. Volgens de GD in Deventer, kunnen veehouders met simpele middelen prima af en toe, bijvoorbeeld eens per maand, zelf de waterkwaliteit beoordelen.

De belangrijkste punten uit de zelftest:

? Tap één monsterpotje aan het begin van de leiding in de stal en één potje aan het eind van de leiding;

? Plaats de potjes met water in goed licht tegen een witte achtergrond en laat ze een uur rustig staan;

? Beoordeel het water op kleur, helderheid, bezinksel en geur. Hanteer daarbij de volgende normen.

Kleur

? Goed: het water heeft geen kleur.

? Matig: het water vertoont een lichte verkleuring.

? Slecht: het water heeft een duidelijke kleur (geel, bruin of anders).

Helderheid

? Goed: het water is geheel helder.

? Matig: het water is licht troebel.

? Slecht: het water is ondoorzichtig.

Bezinksel

? Goed: het water bevat geen deeltjes.

? Matig: het water bevat enkele deeltjes.

? Slecht: de bodem van de pot is geheel bedekt.

Geur

? Goed: het water heeft geen geur.

? Matig: het water heeft een lichte geur.

? Slecht: het water stinkt (naar rotte eieren).

Als de uitslag op twee op meer punten matig of slecht is, dan is het zinvol om een laboratoriumonderzoek te laten uitvoeren en een adviseur in te schakelen. Mocht u besluiten een watermonster te laten onderzoeken gebruik dan een steriel fles en neem het monster waar de dieren het drinken dus bij het aftappunt (nippel/vlotter) of uit de waterbak.

Afbeelding: Het verhaal achter de eierschaal
21 maart 2024

Het verhaal achter de eierschaal

In het vorige artikel ging pluimveenutritionist Stef Lefebure in op het verhaal achter de eierschaal en het realiseren van goede eischaalkwaliteit. Wil...

Afbeelding: Wederom topresultaten geitenklanten Voergroep Zuid
19 maart 2024

Wederom topresultaten geitenklanten Voergroep Zuid

Ook in 2023 zijn de geitenklanten van Voergroep Zuid er in geslaagd om topresultaten te realiseren. Met gemiddeld 1.321 geiten per bedrijf realiseerden...

Afbeelding: “Hogere behoeftes vragen meer inhoud met dezelfde hap voer”
17 maart 2024

“Hogere behoeftes vragen meer inhoud met dezelfde hap voer”

Door de alsmaar verbeterende prestaties van vleesvarkens zien we, met name bij de hardst groeiende varkens, in toenemende mate stramheid. Zo zag ook vleesvarkensspecialist...

Afbeelding: “Varkens zijn de beste thermometers!”
05 maart 2024

“Varkens zijn de beste thermometers!”

De prestaties van Nederlandse varkenshouders staan niet stil. Een goede ontwikkeling, maar deze stijgende resultaten met meer warmteproductie vragen ook...

Afbeelding: Het initiatief van VoederWaarde.nl in de borging van betrouwbare Carbon Footprint-data wordt opgevolgd
01 maart 2024

Het initiatief van VoederWaarde.nl in de borging van betrouwbare Carbon Footprint-data wordt opgevolgd

Om te kunnen sturen op de Carbon Footprint van zuivel, vlees en eieren vragen marktpartijen om de Carbon Footprint-data van voeders. Het is uitermate belangrijk...

Afbeelding: ‘Voerefficiëntie verhogen verbetert rendement’
22 februari 2024

‘Voerefficiëntie verhogen verbetert rendement’

CRV en Voergroep Zuid over het nut van fokken en voeren naar een hogere voerefficiëntie

Afbeelding: Bezoek Voergroep Zuid tijdens de Agridagen in Ravels!
06 februari 2024

Bezoek Voergroep Zuid tijdens de Agridagen in Ravels!

Ga jij naar de Agridagen in Ravels? Breng dan een bezoekje aan de Voergroep!  Van 16 t/m 18 februari vinden de Agridagen in Ravels weer plaats. Tijdens...

Afbeelding: Voergroep Zuid verkoopt 7 procent meer voer
30 januari 2024

Voergroep Zuid verkoopt 7 procent meer voer

In 2023 is Voergroep Zuid opnieuw gegroeid in een krimpende markt. De totale voerafzet nam met 7 procent toe tot ruim 781.000 ton. “Een teamprestatie...

Afbeelding: Terugblik op de studiebijeenkomst: En nu de biggen nog!
25 januari 2024

Terugblik op de studiebijeenkomst: En nu de biggen nog!

Samen met een groep zeugenhouders doken we dieper in het potentieel van de biggen.

Afbeelding: Witte Gei’t BV zoekt een medewerker voor haar melkgeitenbedrijf te Siebengewald.
23 januari 2024

Witte Gei’t BV zoekt een medewerker voor haar melkgeitenbedrijf te Siebengewald.

Witte Gei’t BV is een modern melkgeitenbedrijf te Siebengewald. Na de expansie heeft het gezinsbedrijf de komende jaren zich de uitdaging gesteld...

Afbeelding: Welk maïsras kiest u voor een hogere voeropname en optimale melkproductie?
16 januari 2024

Welk maïsras kiest u voor een hogere voeropname en optimale melkproductie?

Goed ruwvoer is de basis van een rantsoen. De juiste keuze van het te telen maïsras is van groot belang om een hogere voeropname en optimale melkproductie...

Afbeelding: Uniek moment voor late grassnede, of vroege eerste snede
10 januari 2024

Uniek moment voor late grassnede, of vroege eerste snede

Na een lange natte periode in het afgelopen najaar en winter, is het weer begin deze week omgeslagen in flink kouder weer. Aangezien er door de natte omstandigheden...

Afbeelding: “De interactie tussen Calciet-kristallen en de eiwitten bepaalt de sterkte van de schaal!”
01 december 2023

“De interactie tussen Calciet-kristallen en de eiwitten bepaalt de sterkte van de schaal!”

Eischaalkwaliteit speelt een cruciale rol in het rendement van de leghennenhouder. Een verminderde kwaliteit zorgt namelijk al snel voor een afwaardering...

Afbeelding: Gebruiksgemak en een nieuwe manier van samenwerken
01 december 2023

Gebruiksgemak en een nieuwe manier van samenwerken

Het monitoren van staldata is niet meer weg te denken uit de moderne bedrijfsvoering. PoultryPlan is hier een goed voorbeeld van, door direct inzicht te...

Afbeelding: Loop geen GLB-subsidies mis!
16 november 2023

Loop geen GLB-subsidies mis!

Nieuw in 2023 is het indienen van de definitieve Gecombineerde opgave tussen 15 oktober en 30 november. Doe je dit niet, dan ontvang je geen GLB-subsidies,...

Afbeelding: Drink jij het water wat jouw varkens krijgen?
16 november 2023

Drink jij het water wat jouw varkens krijgen?

Goede drinkwaterkwaliteit is vaak een ondergeschoven kindje in de bedrijfsvoering. Er word gefocust op voer en klimaat, maar naar water wordt vaak niet...

Afbeelding: Een geslaagde dag voor zeugenhouders!
10 november 2023

Een geslaagde dag voor zeugenhouders!

Afgelopen dinsdag organiseerden we een bijeenkomst voor zeugenhouders in Oss. De deelnemers luisterden aandachtig naar de presentatie van Kasper Bekker,...

Afbeelding: De winter staat voor de deur, ben jij voorbereid?
09 november 2023

De winter staat voor de deur, ben jij voorbereid?

Is jouw nevelkoeling al klaar voor de winter? De winter staat voor de deur en hoewel je nevelkoeling in deze periode niet zal draaien ligt beschadiging...

Afbeelding: Een groeizaam, maar wisselvallig jaar
08 november 2023

Een groeizaam, maar wisselvallig jaar

Het grasseizoen van 2023 loopt ten einde, in deze terugblik kijken we samen met rundveespecialist Martijn Verhagen nog één keer terug op...

Afbeelding: 'We bekijken het van dag tot dag en halen alles eruit wat erin zit!'
01 november 2023

'We bekijken het van dag tot dag en halen alles eruit wat erin zit!'

Bij aankomst in het Belgische Nieuwekerken valt de boerderij van familie Paesmans direct op. De combinatie van de historische vierkantshoeve met de vele...

Afbeelding: ‘Natuurlijk Betaalbaar; onze boeren en tuinders zorgen ervoor!’
25 oktober 2023

‘Natuurlijk Betaalbaar; onze boeren en tuinders zorgen ervoor!’

Natuurlijk betaalbaar; onze boeren en tuinders zorgen ervoor. Deze commercial is vanaf 1 november vaak te horen op de radio. Op straat houdt gezond en...

Afbeelding: Boer zoekt Perspectief: “Je kunt hier geen blauwtje lopen. Iedereen die je hier aanspreekt, daar zou een kans in kunnen zitten.”
19 oktober 2023

Boer zoekt Perspectief: “Je kunt hier geen blauwtje lopen. Iedereen die je hier aanspreekt, daar zou een kans in kunnen zitten.”

Tijdens de tweede editie van Boer zoekt Perspectief gingen vraag en aanbod wederom met elkaar in gesprek. Een kleine 60 jongere én oudere boeren...

Afbeelding: ‘De kracht om negatieve zaken om te zetten in positiviteit’
19 oktober 2023

‘De kracht om negatieve zaken om te zetten in positiviteit’

Sta in je kracht! En dat gebeurde, samen met 180 vrouwen met boerinnenverstand. Een thema dat goed past bij al de dagelijkse rollen van de (agrarische)...

Afbeelding: Betere vertering en minder emissie
16 oktober 2023

Betere vertering en minder emissie

Onlangs deed Voergroep Zuid een voerproef met 140 vleesvarkens, waarvan de helft voer kreeg met extra histidine. Histidine is een essentieel aminozuur...

Afbeelding: Inspiratiedag Ledenraad en RvC Voergroep Zuid
13 oktober 2023

Inspiratiedag Ledenraad en RvC Voergroep Zuid

Op 11 oktober organiseerde Voergroep Zuid een inspiratiedag voor haar Ledenraad en Raad van commissarissen. De ruim 30 boeren brachten samen met de directie...

Stel je vraag

 
* verplichte velden