29 augustus 2017

Water als eerste levensbehoefte

Water is het belangrijkste voedingsmiddel voor uw dieren. Voor elke liter melk die een geit produceert, is minstens drie liter water nodig. Voor hoogproductieve geiten komt dit neer op 25 liter water per dag. Een prettige bijkomstigheid is dat water verhoudingsgewijs goedkoop is. Toch gaat er nogal eens wat mis als het om water gaat.

Er mankeert nogal eens iets aan het water dat  uw dieren te drinken krijgen. Zelfs als uw dieren leidingwater krijgen. Vaak gaat het in de stal mis met de waterkwaliteit. Slecht aangelegde en vuile leidingen kunnen de waterkwaliteit danig aantasten.

De Gezondheidsdienst voor Dieren (GD) in Deventer onderzoekt jaarlijks duizenden watermonsters. En jaar op jaar komt daaruit naar voren dat drinkwater voor vee, in veel gevallen niet voldoet aan de normen voor gezond en veilig drinkwater. Ongeveer een derde van de ingezonden watermonsters krijgt na onderzoek de kwalificatie ‘minder geschikt als drinkwater’ of zelfs ‘ongeschikt’.

Jaarlijks onderzoek

Verreweg de meeste watermonsters die de GD onderzoekt, zijn monsters van water uit eigen bronnen. Het gaat hier om monsters die bij de bron zijn genomen, voordat het water de stal in gaat. Afwijkingen die de GD bij bronwater soms vindt, zijn: te hoge gehaltes aan ijzer, mangaan, natrium en H2S. Soms is ook de hardheid van het water een probleem.

Schoon water bij de ingang van de stal betekent niet altijd dat de dieren ook schoon water te drinken krijgen. Ook als bedrijven gebruikmaken van leidingwater, waarbij je mag uitgaan van een goede kwaliteit, vindt de GD bij onderzoek van in de stal genomen monsters in 30 tot 40 procent van de gevallen kwaliteitsafwijkingen.

Het leidingstelsel in de stallen speelt ook een grote rol. Dit bestaat vaak vooral uit kunststof. Pvc wordt het meest gebruikt, maar soms kom je in stallen ook goedkopere tyleenleidingen tegen. Uit onderzoek van kwaliteitszorgbedrijf Kiwa bleek enkele jaren geleden dat in tyleenleidingen de kans op het ontstaan van een zogenoemde biofilm 100 keer zo groot is als in waterleidingen van koper of roestvrijstaal. Een biofilm in een waterleiding ontstaat als bacteriën gaan groeien op vuildeeltjes die aankoeken tegen de wand van de leiding.”

Ook in pvc-leidingen ontstaat sneller een biofilm dan in koperen of roestvrijstalen leidingen, maar de kans daarop is toch de helft kleiner dan in tyleenleidingen. Er zijn veel tyleenleidingen gebruikt die niet aan minimale kwaliteitsnormen voldoen. Deze leidingen zijn poreus voor gassen, met name CO2. Hierdoor krijgt bacteriegroei in zulke leidingen veel kans. Gebruik altijd tyleenslangen met een hoge dichtheid; kwaliteitsaanduiding HD 80 of HD100. Of gebruik PP-RTC. PP-RTC of Polypropeen is een materiaal met een hoge slagvastheid en een hoog temperatuursbereik. Deze eigenschappen, gecombineerd met de chemische resistentie, maakt dat PP - Polypropeen grootschalig gebruikt wordt in o.a. de chemische industrie en waterbehandeling. Daarnaast is het materiaal goedgekeurd voor contact met levensmiddelen. PP - Polypropeen buis (PP-H en PP-R) neemt geen vocht op, is zelfs vochtafstotend en kan gebruikt worden bij temperaturen van –0°C tot +90°C.

Dode hoeken of stukken leiding die (tijdelijk) niet worden gebruikt, zijn ook risicofactoren. Als water stilstaat in een leiding, kan er ammonium ontstaan. Onder invloed van bacteriën kan deze ammonium worden omgezet in nitriet. Dat is een zeer giftige stof die ernstige gevolgen kan hebben als het water uiteindelijk toch gedronken. Verder blijkt uit praktijkonderzoek dat stukken leiding zonder dagelijkse doorstroming een broedplaats zijn voor ongewenste kiemgroei.

Waterbakken

Naast het water zelf is de bak waaruit de dieren drinken ook vaak een bron van besmetting. De waterbak regelmatig (minimaal één keer per week) schoonmaken is dan ook een aanrader.

Test zelf de waterkwaliteit

Het periodiek laten onderzoeken van een watermonster uit de stal heeft maar een beperkte waarde. Het is een momentopname. Ook al is de uitslag gunstig, een week later kan de waterkwaliteit in de stal drastisch zijn veranderd. Volgens de GD in Deventer, kunnen veehouders met simpele middelen prima af en toe, bijvoorbeeld eens per maand, zelf de waterkwaliteit beoordelen.

De belangrijkste punten uit de zelftest:

? Tap één monsterpotje aan het begin van de leiding in de stal en één potje aan het eind van de leiding;

? Plaats de potjes met water in goed licht tegen een witte achtergrond en laat ze een uur rustig staan;

? Beoordeel het water op kleur, helderheid, bezinksel en geur. Hanteer daarbij de volgende normen.

Kleur

? Goed: het water heeft geen kleur.

? Matig: het water vertoont een lichte verkleuring.

? Slecht: het water heeft een duidelijke kleur (geel, bruin of anders).

Helderheid

? Goed: het water is geheel helder.

? Matig: het water is licht troebel.

? Slecht: het water is ondoorzichtig.

Bezinksel

? Goed: het water bevat geen deeltjes.

? Matig: het water bevat enkele deeltjes.

? Slecht: de bodem van de pot is geheel bedekt.

Geur

? Goed: het water heeft geen geur.

? Matig: het water heeft een lichte geur.

? Slecht: het water stinkt (naar rotte eieren).

Als de uitslag op twee op meer punten matig of slecht is, dan is het zinvol om een laboratoriumonderzoek te laten uitvoeren en een adviseur in te schakelen. Mocht u besluiten een watermonster te laten onderzoeken gebruik dan een steriel fles en neem het monster waar de dieren het drinken dus bij het aftappunt (nippel/vlotter) of uit de waterbak.

Afbeelding: ‘Blij met schaalkwaliteit en bevruchtingsresultaat’
18 oktober 2024

‘Blij met schaalkwaliteit en bevruchtingsresultaat’

Frank Rooijakkers werkt samen met Voergroep Zuid aan topkwaliteit broedeieren. Als het over broedeieren gaat blijven schaalkwaliteit en bevruchtingspercentage...

Afbeelding: Het verhaal achter de eischaal
08 oktober 2024

Het verhaal achter de eischaal

Dit artikel verschijnt deze maand in het vakblad van de Landsbond pluimvee België Een hoge eischaalkwaliteit is cruciaal voor het rendement van...

Afbeelding: Welkoop Echt omgebouwd naar nieuwe winkelformule!
01 oktober 2024

Welkoop Echt omgebouwd naar nieuwe winkelformule!

Na vernieuwing van de winkelformule is onze Welkoop-winkel in Echt op donderdag 26 september opnieuw feestelijk geopend. Hiermee is het de eerste van de...

Afbeelding: Agrarische Blijversaanpak Limburg van start
05 september 2024

Agrarische Blijversaanpak Limburg van start

De LLTB werkt samen met provincie Limburg aan de ‘Agrarische Blijversaanpak Limburg’, die moet leiden tot een solide toekomstperspectief voor...

Afbeelding: Hoger saldo met minder mais in rantsoen
30 augustus 2024

Hoger saldo met minder mais in rantsoen

Minder mais in het rantsoen van rosékalveren, en meer energiegrondstoffen, kan dit jaar interessant zijn. Dat bleek woensdag 28 augustus tijdens...

Afbeelding: ‘De paar procent die je inkomen bepaalt’
15 augustus 2024

‘De paar procent die je inkomen bepaalt’

Harold Wouters van den Oudenweijer over de kunst van goed hanenmanagement “Je bent afhankelijk van hoe hanen binnenkomen vanuit de opfok, maar...

Afbeelding: Voldoende vitamine D cruciaal voor transitiekoeien
13 augustus 2024

Voldoende vitamine D cruciaal voor transitiekoeien

Voergroep Zuid enthousiast over vitamine Hy-D in transitiemineralen Als één van de eerste mengvoerbedrijven verwerkt Voergroep Zuid vitamine...

Afbeelding: “Geen stal is hetzelfde”
12 augustus 2024

“Geen stal is hetzelfde”

Voor het creëren van het perfecte stalklimaat voer je vaak onbewust aanpassingen door. Wanneer het echter misgaat merk je dit direct. In dit artikel...

Afbeelding: Vetmetabolisme leghennen mogelijk van invloed op tenenpikken
12 augustus 2024

Vetmetabolisme leghennen mogelijk van invloed op tenenpikken

Mengvoerindustrie onderzoekt tenenpikken bij leghennen Voergroep Zuid heeft samen met ABZ Diervoeders, ForFarmers, Vitelia  en Trouw Nutrition...

Afbeelding: Herbal-D positief voor eischaalkwaliteit
06 augustus 2024

Herbal-D positief voor eischaalkwaliteit

Vorig artikel hebben we geconcludeerd dat Vit D een zeer belangrijk nutriënt is dat invloed heeft op de schaalkwaliteit van eieren. Met name bij oudere...

Afbeelding: Ruwvoerbalans en kwaliteit
29 juli 2024

Ruwvoerbalans en kwaliteit

Het ene jaar is het andere niet… Hoe ga je een jaar als deze (vergelijkbaar met het najaar van 2023) te lijf om voldoende voer voor het aankomende...

Afbeelding: Voergroep Zuid melkveehouders realiseren lage carbon footprint
23 juli 2024

Voergroep Zuid melkveehouders realiseren lage carbon footprint

Melkveehouders die van Voergroep Zuid voeren realiseren volgens de Kringloopwijzer een erg lage carbon footprint. Een hoge melkproductie, een goede kwaliteit...

Afbeelding: “Kijk goed naar je dieren en pik signalen op!” 🐐
16 juli 2024

“Kijk goed naar je dieren en pik signalen op!” 🐐

Afgelopen week ontvingen we een grote groep geitenhouders tijdens een studiedag volledig in het teken van: gezonde geiten voor een hoge levensproductie....

Afbeelding: Nieuwe roséstal familie Rietjens uniek in zijn soort
27 juni 2024

Nieuwe roséstal familie Rietjens uniek in zijn soort

Familie Rietjens in Nederweert heeft vorig jaar een nieuwe roséstal in gebruik genomen. De stal is uniek in zijn soort. Naast een vernuftig ventilatiesysteem...

Afbeelding: ‘Samenwerken als rode draad door het bedrijf'
17 juni 2024

‘Samenwerken als rode draad door het bedrijf'

Bij aankomst in de gezellige boerderijkeuken van Bart en Marjan Peters in Sint Anthonis zit Marjan net aan de telefoon met haar vader Wil. Wil Witlox is...

Afbeelding: Bereid je voor op de zomer!
17 juni 2024

Bereid je voor op de zomer!

Hoewel we momenteel te maken hebben met koud en nat weer, is dit hét moment om je stal en je dieren voor te bereiden op de hete zomer. Het is namelijk...

Afbeelding: In gesprek met Ingrid Swinkels-Bouw geitenspecialist bij Voergroep Zuid
11 juni 2024

In gesprek met Ingrid Swinkels-Bouw geitenspecialist bij Voergroep Zuid

Aan ‘de keukentafel’ in het kantoor van Voergroep Zuid in Deurne, vertelt Ingrid dat zij inmiddels alweer bijna 7 jaar bij Voergroep Zuid werkt....

Afbeelding: ‘Van containerbegrip naar concrete actie; hoe Voergroep Zuid duurzaamheid meetbaar maakt’
03 juni 2024

‘Van containerbegrip naar concrete actie; hoe Voergroep Zuid duurzaamheid meetbaar maakt’

Een containerbegrip is een term of omschrijving zonder duidelijk afgebakende betekenis, waarbij degene die het zegt er zelf een invulling aan kan geven....

Afbeelding: Bereid u voor op de zomer!
24 april 2024

Bereid u voor op de zomer!

Ondanks de sneeuw en hagel van de laatste dagen gaan we er toch vanuit dat de zomer op enig moment zijn intrede zal gaan doen. Zorg dat u goed voorbereid...

Afbeelding: Meer dan 111 kg vet + eiwit per geit
19 april 2024

Meer dan 111 kg vet + eiwit per geit

Familie Vermeersch uit het Belgische Beveren-Waas leert snel. Nog maar acht jaar hebben ze geiten en nu al staan ze bovenaan de ranglijst. Peter, Heidi...

Afbeelding: Kwaliteit ruwvoer verbeteren met kennispartner Groeikracht
10 april 2024

Kwaliteit ruwvoer verbeteren met kennispartner Groeikracht

Een goede ruwvoerkwaliteit in een uitgebalanceerd rantsoen bepalen in belangrijke mate het technische en financiële resultaat van een melkvee- of...

Afbeelding: 'We produceren nu meer melk uit ruwvoer en hebben gezondere geiten'
03 april 2024

'We produceren nu meer melk uit ruwvoer en hebben gezondere geiten'

Geitenhouder Ruud Kennis tevreden over rantsoenaanpassingen In het Brabantse Vessem melken Ruud Kennis en zijn ouders Kees en Ine samen zo’n 1.600...

Afbeelding: Betere prestaties en meer werkplezier met Voergroep FM!
29 maart 2024

Betere prestaties en meer werkplezier met Voergroep FM!

Onderzoek wijst uit dat muziek positieve effecten heeft op dieren. Zo blijkt dat koeien meer melk geven en dat varkens gaan kwispelen en rustig worden...

Afbeelding: We mogen trots zijn!?
29 maart 2024

We mogen trots zijn!?

Waarom Nederlandse en Belgische pluimveehouders voor velen de stip aan de horizon zijn. Nederlandse en Belgische pluimveehouders behoren tot de top...

Afbeelding: `Werk planmatig laat geen kansen voorbij gaan'
28 maart 2024

`Werk planmatig laat geen kansen voorbij gaan'

Geitenhouder Jan van de Ven uit Oirschot over teelt ruwvoer: Goed ruwvoer winnen vraagt om een planmatige aanpak en om alle kansen die zich voordoen...

Stel je vraag

 
* verplichte velden